Wat ademt je huid eigenlijk in?
🌫️ Wat ademt je huid eigenlijk in?
Elke maand schrijf ik een column voor De Koerier, het plaatselijke krantje van Kiel-Windeweer. Hierin bespreek ik iedere maand een kruid, de geneeskrachtige werking hiervan en de middeltjes die hiervan gemaakt kunnen worden.
Daarnaast schrijf ik ook losse blogs over onderwerpen die me inspireren – van huis-, tuin- en kruidenweetjes tot natuurlijke tips voor het dagelijks leven. Deze blogs deel ik regelmatig via social media en op mijn website.
15 mei 2025 14:50
🌫️ Wat ademt je huid eigenlijk in?
Wat is jojoba olie?
Jojoba olie is een heldergele tot goudkleurige vloeistof die ook wel bekend staat als het "vloeibare goud" van de huidverzorging. Hoewel het "olie" wordt genoemd, is jojobaolie technisch gezien een vloeibare was, gewonnen uit de zaden van de jojobastruik (Simmondsia chinensis). Deze bijzondere samenstelling zorgt ervoor dat de olie lang houdbaar is en uitzonderlijk goed wordt opgenomen door de huid.
Herkomst en geschiedenis
De jojobastruik groeit voornamelijk in droge, woestijnachtige gebieden zoals Arizona, Californië en delen van Mexico. De struik kan meer dan 200 jaar oud worden en is bestand tegen extreme temperaturen tot wel 60°C. Al eeuwen geleden gebruikten inheemse volkeren in Noord-Amerika de olie om huidproblemen te verzorgen, leer soepel te maken en zelfs als voedselbron tijdens de jacht.
Waarom is jojoba olie zo bijzonder?
Wat jojoba olie uniek maakt, is dat de samenstelling sterk lijkt op onze eigen huidtalg. Daardoor helpt het de huid om in balans te blijven. Het hydrateert droge plekjes, zonder de huid vet te maken, en het reguleert de talgproductie bij een vette huid. Bovendien is jojoba olie een natuurlijke antioxidant, rijk aan vitamine E en essentiële vetzuren. Je lichaam heeft deze vetzuren nodig om goed te kunnen functioneren, in dit geval het hydrateren en beschermen van de huid.
Voor elk huidtype geschikt
Jojoba olie is zacht, verstopt de poriën niet en daardoor geschikt voor ieder huidtype: van de gevoelige en droge huid tot de onzuivere of rijpere huid.
Hoe gebruik je jojoba olie?
Wat gebeurt er bij kou?
Bij temperaturen onder de 10-15°C kan jojoba olie gedeeltelijk stollen. Er kunnen dan wittige slierten of vlokjes ontstaan. Dit is volkomen normaal en een teken van pure jojoba olie. Zodra de temperatuur stijgt, wordt de olie weer vloeibaar. Bewaar je olie daarom bij voorkeur op kamertemperatuur.
Een duurzame keuze
Omdat jojoba olie zo goed op onze huid lijkt, is er minder nodig voor een goed resultaat. Bovendien bederft de olie niet snel, wat verspilling voorkomt. Dankzij de veelzijdigheid is het een must-have in elke natuurlijke huidverzorgingsroutine.
Producten Kielster Kruidenvrouwtje
Ik gebruik jojoba olie ook als waardevol ingrediënt in mijn eigen producten. Zowel mijn lippenbalsem als mijn gezichtsolie bevatten jojoba olie vanwege de zachte, verzorgende werking. Het maakt de huid soepel, helpt vocht vast te houden en ondersteunt het natuurlijke herstel van droge of gevoelige plekjes.
De Paardenbloem, oftewel de Taraxacum officinale komt oorspronkelijk voor in Afrika, Azië en Europa. Door menselijke invloed is de plant nu verspreid over veel andere delen van de wereld.
Door de meeste mensen wordt de Paardenbloem vaak gezien als onkruid, maar het is eigenlijk een zeer waardevol kruid. De plant heeft tal van gezondheidsvoordelen en wordt al eeuwenlang in de traditionele geneeskunde gebruikt.
De wortel, het blad, de bloem (in knop) en de pluizen.
Inwendig gebruik:
Wortel als thee (3x daags 1 kop):
Stimuleert de galfunctie en de leverwerking en daarmee o.a. inzetbaar bij:
Bloem als thee (3x daags 1 kop):
Uitwendig gebruik:
Rode Zonnehoed, oftewel de Echinacea Purpurea komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika en werd daar breed ingezet voor allerlei kwalen.
In Europa werd het kruid bekend in het begin van de 20e eeuw, A. Vogel maakte de plant algemeen bekend als weerstandverhogende middel, waardoor haar andere toepassingen naar de achtergrond verdwenen.
De Rode Zonnehoed is geen inheemse plant maar ze is inmiddels een graag geziene gast in onze (sier)tuinen en wordt ze vaak aangeplant in gemeenteplantsoenen.
Let op! Er zijn inmiddels vele cultivars in verschillende kleuren. Wij gebruiken echter allen de Rode Zonnehoed: Echinacea Purpurea.
Het bovengrondse, bloeiende kruid en de wortel.
Inwendig gebruik:
Rode Zonnehoed verbetert de kwaliteit van de weerstand en kan ingezet worden ter preventie en behandling van virale, bacteriële en schimmel infectieziekten zoals o.a.:
Uitwendig gebruik:
Rode Zonnehoed werkt ontsmettend, anti bacterieel en wondhelend en kan daarmee worden ingezet bij o.a.:
Duizendblad, oftewel Achillea Millefolium valt op door zijn witte bloempjes, daarnaast is zij te herkennen aan de vorm van het blad: deze zijn heel fijn ingesneden en hebben wel duizend deelblaadjes, zie foto hiernaast.
Duizendblad komt heel veel voor in Nederland op de zogenoemde ruderale plekken: dijken, braakliggende terreinen en wegbermen (zo ook langs het Kieldiep).
Inwendig gebruik:
Duizendblad werkt bloedstelpend en kan daarmee ingezet worden bij:
Duizendblad is een tonicum voor de maag, vergelijkbaar met kamille en kan worden ingezet bij o.a.:
Uitwendig gebruik:
Duizendblad werkt ontsmettend en wondhelend en kan daarmee worden ingezet bij o.a.:
Vorige maand kondigde ik aan dat ik het oveer lavendel zou hebben, maar ik heb besloten dat ik dit kruid later dit jaar ga behandelen. Ik heb nu gekozen voor de berk. Wist je dat naast kruiden, bomen ook geneeskrachtige eigenschappen hebben?
De Berk, oftewel Beutal Pendula (ruwe berk) en Betula Pubescens (zachte berk), zijn een in Nederland zeer veel voorkomende boomsoort, die in vrijwel alle loofbossen te vinden zijn, maar ook in de achtertuin is ze een welkome gast.
De pollen van de berk zijn berucht onder diegenen die last van hebben van hooikoorts.
Toen de berk werd behandeld in de kruidencursus die ik volg, herinnerde ik mij dat mijn oma altijd een fles met berkenwater thuis bewaarde. Dit gebruikte zij voor haar haar. Sinds haar overlijden in 1998 had ik daar nooit meer aan gedacht. Deze herinnering zal ik nu niet meer vergeten.
Van zowel de ruwe als de zachte berk kunnen de bladeren en bladknoppen gebruikte worden.
Vanaf het voorjaar tot en met de zomer.
Inwendig gebruik (thee of sap):
Berk werkt vocht afdrijvend, reinigt de urinewegen en de blaas en is o.a. inzetbaar bij:
Uitwendig gebruik:
Berk is een tonicum voor haren en hoofdhuid. Maak een haarwater of gebruik berkensap o.a. voor:
Mijn gezichtsolie bestaat uit castorolie en jojoba olie.
Castorolie
Is een plantaardige olie die wordt gewonnen uit de zaden van de Ricinus communis, een plant die voornamelijk in tropische gebieden voorkomt. Deze olie staat bekend om zijn hydraterende werking. Een van de belangrijkste bestanddelen is vitamine E. Dit is een natuurlijke antioxidant die je huid beschermt tegen invloeden van buitenaf. Daarnaast helpt het ook huidveroudering tegen te gaan, door de eiwitten die de olie bevat.
Jojoba olie
Deze olie wordt gewonnen uit de zaden van de jojoba-struik, die vooral in woestijnachtige gebieden in Amerika groeit. Jojoba olie reguleert optimaal de vochtbalans van de huidcellen, zo worden rimpels en fijne lijntjes als het ware opgevuld met vocht.
Castorolie is stroperig van structuur en omdat deze gemend wordt met de vloeibare jojoba olie is dit een uitstekende combinatie om te gebruiken als gezichtsolie.w succes.
Breng de gezichtsolie een half uur voor dat je naar bed gaat aan op een schone huid. Schudt het flesje een aantal keren zodat beide olies goed vermengd worden. Eén druppel op je voorhoofd, beide wangen en kin is voldoende. Masseer de olie in en laat deze een paar minuten intrekken (bv tijdens het tandenpoetsen) en breng daarna je nachtcrème op je gezicht aan.
Mijn zelfgemaakte wonderzalf bestaat o.a. uit lavendel-, kamille-, goudsbloem-, en rode zonnehoedolie.
Mijn wonderzalf is voor droge, geïrriteerde en jeukende huid. Het werkt verzachtend en wondhelend en kan ingezet worden bij:
Goudsbloem, oftewel Calendula Officinalis, is
een gecultiveerde plant. Vermoedelijk is het
een variëteit van de akkergoudsbloem die
oorspronkelijk uit Azie komt, maar die
vandaag de dag nauwelijks nog in het wild
voorkomt.
Onze huidige goudsbloem is dan ook niet
inheems in onze natuur, op hier en daar een
ontsnapt exemplaar uit de tuin na.
Ik maak gebruik van goudsbloem in mijn
zelfgemaakte wonderzalf. Door goudsbloem
een aantal weken in olie te laten trekken,
ontstaat er een maceraat; de heilzame
inhoudsstoffen van goudsbloem wordt door
de olie opgenomen. Van deze olie, samen
met maceraten van andere kruiden maak ik
mijn wonderzalf.
De hele bloemhoofdjes of alleen de
bloemblaadjes.
Goudsbloem werkt ontsmettend, verzachtend en wondhelend en is daarmee een fantastisch kruid om te verwerken in zalfjes voor:
Uitwending gebruik
Bijvoet is een grote, maar toch onopvallende
plant die graag op verstoorde grond groeit
zoals wegbermen en bouwterreinen. Ook
langs het Kieldiep groeit dit kruid.
De stengels van de bijvoet zijn slank en rood
tot paarsrood. Ze zijn taai en gegroefd en
doen wat houtig aan. De bladeren zijn aan de
bovenkant groen en aan de onderkant zijn ze
wit viltig door de beharing die er op zit.
De bloeitijd is van circa juli tot en met
augustus en de bloemkleur is groenig tot
geelbruin.
Bijvoet is een oeroud kruid dat al sinds
mensenheugenis gebruikt wordt om haar
genees- en magische krachten. Dit kruid is in
vele oude graven teruggevonden.
Eeuwen geleden werd bijvoet gebruikt bij
verschillende rituelen en ceremonies, o.a.
voor het verdrijven van negatieve energie.
Tegenwoordig wordt er van gedroogd bijvoet
smudge sticks gemaakt voor het reinigen van
personen of ruimtes.
De smudge stick steek je aan en met de rook
die ontstaat reinig je de persoon of ruimte.
Alle bovengrondse delen, het blad, de
bloeiende toppen of de geritste bloemetjes.
Van gedroogde bijvoet kun je thee zetten, die
in te zetten is voor:
Inwendig gebruik
Uitwendig gebruik
Ook kun je van bijvoet een zalf maken en
deze smeren op je voeten en/of zolen om:
Deze maand behandelen we de kamille.
Tijdens mijn opleiding Kruidenvrouw heb ik
geleerd hoe je de geneeskrachtige
eigenschappen van een kruid kunt vangen in
b.v. olie. En van deze olie kun je heel
eenvoudig een zalf maken. Hoe dit in z’n
werk gaat, vindt je binnenkort op mijn
Facebook- en Instagram pagina.
Kamille, oftewel de Matricaria chamomilla,
staat op open, vochtige en stikstof rijke
grond; in akkers, bermen en op dijken.
Er komen grofweg 3 Matricaria families voor
in Nederland:
Reukeloze Kamille: groeit graag zij aan zij
met de Echte Kamille, maar ruikt niet zo
intens als de Echte Kamille. Verder heeft ze
grotere bloemen die meer op margrieten
lijken en geen holle bloembodem.
Schijfkamille: is een kleiner en compacter
plantje dan Echte Kamille en is snel te
herkennen omdat ze geen witte lintbloemetjes heeft.
Echte Kamille: heeft een harte van gele
buisbloemen en daarom heen een krans van
witte lintbloemen en heeft een holle bloem-
bodem. Ze ruikt heerlijk en
wordt gebruikt om haar geneeskrachtige
kenmerken.
De bloemetjes.
De bloemetjes van de kamille kun je bij
inwendig gebruik (thee) o.a. inzetten voor:
Voor uitwendig gebruik kun je kamille o.a.
inzetten voor:
Nu ik mij verdiep in de wereld van de
geneeskrachtige kruiden, vind ik het ook
heerlijk om middeltjes te maken om deze te
kunnen inzetten bij kwalen. De bloesem van
de vlier kun je drogen om te gebruiken voor
thee of je maakt er heerlijk vlierbloesem
siroop van. Klik op de knop voor een heerlijk recept voor het zelf maken van vlierbloesem siroop.
De Gewone Vlier, oftewel de Sambucus
Nigra, vind je vaak aan bosranden maar ook
in bossen zelf. De bloeiwijze van de vlier is
heel opvallend; het lijkt op een scherm maar
het is in feite een tros waarbij de bloemstelen
een zodanige lengte hebben dat alle
bloemetjes ongeveer in een plat vlak komen
te liggen.
De struiken kunnen wel 6 meter hoog worden
en bloeit vanaf mei tot en met juni. De
bessen vormen zich vanaf augustus tot in
september.
De vlierbloesem, vlierbessen en het blad
voor uitwendig gebruik.
Van de vlierbessen kun je ook heerlijke
siroop maken. De vlierbloesem en -bessen zijn o.a. in te zetten voor:
Inwendig gebruik
Je kunt de vlier preventief inzetten om de weerstand te verhogen.
Even voorstellen: Mijn naam is Anne Marie en ik woon sinds 2016 in Kiel-Windeweer. Sinds enige tijd volg ik de (online) opleiding Kruidenvrouw bij ’t Kruidenhuisje.
Tijdens deze opleiding worden
er 52 kruiden behandeld en leer je over hun
geneeskracht, geschiedenis, gebruikte delen,
wanneer je een kruid wel en niet kunt
inzetten en welke middeltjes je kunt maken.
Graag neem ik jullie mee in de wereld van
(on)kruiden, die je ook in ons dorp kunt
vinden!
Smeerwortel, oftewel Symphytum Officinale,
vind je in veelsoortige graslanden, o.a. op
hellingen van dijken, bermen en slootkanten.
De bloemen zijn hangend en klokvormig en
varieren in kleur van wit tot roodpaars. Langs
het Kieldiep staan een aantal prachtige
exemplaren. De bloemen worden vaak door
o.a. hommels bezocht.
De planten worden 30 tot 100 cm hoog. Ze
bloeien vanaf april tot en met augustus.
De wortelen van een smeerwortel die
minimaal 3 jaar oud zijn en het (bij voorkeur)
jonge blad.
Van de wortel van de smeerwortel kun je een
maceraat maken. Je laat stukjes wortel
trekken in verwarmde olijfolie, zodat de
medicinale inhoudsstoffen van de wortel door
de olie wordt opgenomen. Van deze olie
maak je een zalf.
Deze zalf kun je inzetten voor o.a.